مقایسه تأثیر حمایت همتا و آموزش توسط مراقبین بهداشتی بر زمان شروع اولین تغذیه با شیر مادر در زنان نخست زای مشهد در سال 1389

مقدمه: زمان شروع شیردهی تأثیر قابل توجهی بر عملکرد شیردهی دارد. آغاز شیردهی در نیم ساعت اول زندگی و تغذیه انحصاری با شیرمادر عامل مهمی در کاهش عوارض و میزان مرگ و میر نوزادان می باشد. عوامل مختلفی نظیر حمایت روانی و آموزش بر زمان شروع شیردهی مؤثر می باشند. به همین دلیل دو گروه استراتژی بیمارستان محور و جامعه محور برای شروع زودرس شیردهی توصیه شده است. از آنجا که تاکنون مطالعه ای جهت مقایسه آن انجام نشده، لذا مطالعه حاضر با هدف مقایسه تأثیر حمایت همتا (جامعه محور) و آموزش توسط مراقبین بهداشتی (بیمارستان محور) بر زمان شروع اولین شیردهی در زنان نخست زا انجام شد. روشکار: این مطالعه کارآزمایی بالینی 3 گروهه در سال 1389 بر روی 105 زن نخست باردار انجام شد. 16 مرکز و پایگاه بهداشتی به صورت خوشهای انتخاب و به طور تصادفی در 3 گروه حمایت همتا، آموزش توسط مراقبین بهداشتی و کنترل قرار گرفتند. 16 نفر از افراد واجد شرایط گروه همتا انتخاب و به مدت 15 ساعت آموزش دیدند و 7 نفر از گروه مراقب بهداشتی 2 ساعت آموزش دریافت کردند. در گروه حمایت همتا یک بار حمایت توسط همتا و در گروه آموزش یک جلسه آموزش انفرادی توسط مراقبین بهداشتی در هفتههای 36-38 بارداری انجام شد و گروه کنترل مراقبت های معمول را دریافت کردند. گردآوری داده ها توسط پرسشنامه و تجزیه و تحلیل آن با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 11/5) و آزمون های کراسکال والیس و دقیق فیشر انجام شد. یافتهها: تنها 20% از افراد گروههای حمایت همتا، 14/7% از افراد آموزش توسط مراقبین بهداشتی و 19/4% گروه کنترل در نیم ساعت اول پس از زایمان، شیردهی را شروع کردند. 51/4% از افراد گروههای حمایت همتا، 61/8% آموزش توسط مراقبین بهداشتی و 55/6% گروه کنترل، اولین شیردهی را در فاصله زمانی 1 -24 ساعت پس از زایمان شروع کردند. افراد 3 گروه از نظر زمان شروع اولین شیردهی تفاوت معنیداری نداشتند (p 0/852).  نتیجهگیری: حمایت همتا و آموزش توسط مراقبین بهداشتی در دوران بارداری بر شروع شیردهی تآثیری ندارد.